Lễ Gia Tiên Gồm Những Gì? Trình Tự Lễ Gia Tiên Nhà Trai & Nhà Gái

Lễ gia tiên là một nghi thức thiêng liêng không thể thiếu trong đám cưới truyền thống của người Việt Nam. Đây là khoảnh khắc đôi uyên ương ra mắt tổ tiên, chính thức xin phép được nên duyên vợ chồng. Tuy nhiên, không ít cặp đôi vẫn chưa hiểu rõ lễ gia tiên gồm những gì, đặc biệt là sự khác biệt trong trình tự lễ gia tiên nhà trai và nhà gái. Cùng Promes Center tìm hiểu chi tiết tất tần tật những thông tin liên quan tới lễ gia tiên để mọi thứ được chu toàn trong ngày trọng đại qua bài viết dưới đây!

Lễ gia tiên là gì?

Lễ gia tiên hay còn có tên gọi khác là lễ cúng gia tiên, là một nghi thức truyền thống, được tổ chức tại gia đình của cả cô dâu và chú rể vào ngày ăn hỏi, ngày cưới hoặc trước khi rước dâu. Lễ gia tiên mang trong mình nhiều ý nghĩa khác nhau:

• Thứ nhất, đây là dịp để cô dâu chú rể báo cáo và trình diện tổ tiên. Trước bàn thờ gia tiên, đôi bạn trẻ cùng thắp nén hương thơm, dâng lên những lễ vật được chuẩn bị chu đáo, thành kính thông báo về việc hai người sắp sửa về chung một nhà. Đây là hành động thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với ông bà, tổ tiên.
• Thứ hai, nghi lễ này mang ý nghĩa cầu mong sự phù hộ, chúc phúc từ tổ tiên. Người Việt tin rằng, những người đã khuất vẫn luôn dõi theo và che chở cho con cháu. Vì vậy, việc bái gia tiên trong ngày cưới là để nhận được sự che chở, ban phước lành từ các bậc tiền nhân, giúp cuộc sống hôn nhân của đôi trẻ được êm ấm, thuận hòa và viên mãn.

Lễ cúng gia tiên gồm những gì?

Trong ngày trọng đại, bàn thờ gia tiên tại nhà trai và nhà gái được chuẩn bị, sửa soạn chỉn chu, tươm tất. Các lễ vật không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên bao gồm:

• Lư hương, đèn nến và bát nhang: Là những vật phẩm cố định, thể hiện sự tôn nghiêm của bàn thờ.
• Mâm ngũ quả: Thường có 5 loại quả với màu sắc và ý nghĩa riêng, thể hiện sự sung túc, đủ đầy.
• Hoa tươi: Thường là hoa cúc, hoa hồng, lay ơn… được cắm vào lọ đặt hai bên bàn thờ.
• Trầu cau: Vật phẩm không thể thiếu trong cưới hỏi Việt, tượng trưng cho tình yêu đôi lứa bền chặt.
• Rượu, trà: Dùng để dâng lên tổ tiên, thể hiện lòng thành kính.
• Mâm lễ vật cưới: Các mâm sính lễ từ nhà trai sẽ được sắp xếp gọn gàng trước bàn thờ để dâng lên tổ tiên.
• Ngoài ra, một số gia đình sẽ chuẩn bị thêm xôi gấc, gà luộc thịt lợn, mang ý nghĩa cầu chúc hạnh phúc, đủ đầy.

Chi tiết trình tự lễ gia tiên nhà trai & nhà gái

Lễ gia tiên nhà trai

Lễ gia tiên nhà trai thường được cử hành ngay trước khi đoàn đón dâu khởi hành và sau khi đón dâu về nhà.

• Khi đến giờ lành, gia đình nhà trai gồm có ông bà, cha mẹ và chú rể sẽ tập trung đầy đủ ở bàn thờ gia tiên. Cha mẹ hoặc người đại diện của gia đình nhà trai sẽ châm hương, thắp nến và thành kính khấn, vái. Sau lời khấn của cha mẹ, chú rể sẽ tự tay thắp nén hương, cúi mình vái lạy trước bàn thờ tổ tiên.
• Sau khi rước dâu về tới nhà trai, cha mẹ và cô dâu chú rể sẽ cùng nhau đứng trước bàn thờ gia tiên để thắp hương, khấn, vái tổ tiên. Đây là nghi thức ra mắt tổ tiên bên nhà trai và cầu mong cho cuộc sống hôn nhân hạnh phúc, viên mãn.
• Khi nghi thức thắp hương trên bàn thờ gia tiên hoàn thành, cô dâu chú rể sẽ cúi lạy ông bà, cha mẹ như một cách thể hiện lòng hiếu kính.

Lễ gia tiên nhà gái

• Khi tới nhà gái, người đại diện gia đình nhà trai sẽ phát biểu trước và trình bày ý nghĩa của từng lễ vật trong mâm sính lễ.
• Đại diện nhà gái đứng lên phát biểu, nhận sính lễ cưới và sắp đặt các mâm quả ngay ngắn trước bàn thờ tổ tiên.
• Đại diện nhà gái thường là cha mẹ cô dâu hoặc trưởng họ sẽ thắp hương, dâng đèn và đọc lời khấn để xin phép tổ tiên chứng giám cho hôn lễ.
• Cô dâu chú rể cùng nhau thắp nhang, thực hiện nghi thức vái lạy theo hướng dẫn của người lớn.

Giải đáp những câu hỏi thường gặp về lễ gia tiên

Ai là người chủ trì lễ gia tiên?

Trong lễ gia tiên đám cưới, người chủ trì chính thường là các bậc trưởng bối trong gia đình. Có thể cha mẹ của cô dâu và chú rể, hoặc những người lớn tuổi có vị trí quan trọng, được cả dòng họ nể trọng. Họ sẽ là người đại diện cho gia đình để thực hiện các nghi thức cúng bái, thắp hương và khấn vái trước bàn thờ tổ tiên.

Lễ gia tiên kéo dài bao lâu?

Lễ gia tiên thường có nhiều bước trang trọng như: Thắp hương, dâng lễ vật, mời trầu cau, giới thiệu họ hàng hai bên, trao sính lễ và lời chúc phúc từ các bậc trưởng bối. Chính vì vậy, thời gian diễn ra lễ gia tiên thường kéo dài từ 30 phút – 1 tiếng đồng hồ.

Lễ gia tiên nên mặc trang phục gì?

Trang phục trong lễ gia tiên cần thể hiện sự trang trọng, lịch sự và phù hợp với thuần phong mỹ tục.

• Cô dâu: Thường chọn áo dài truyền thống, không chỉ tôn lên vẻ đẹp dịu dàng, thanh lịch của người con gái Việt mà còn thể hiện sự kính trọng đối với nghi lễ.
• Chú rể: Nên mặc vest lịch sự, sơ mi trắng cùng quần âu. Nếu muốn giữ nét truyền thống, chú rể cũng có thể chọn áo dài nam.
• Gia đình và khách mời: Nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo. Phụ nữ có thể chọn áo dài, áo sơ mi kết hợp quần/váy thanh lịch. Nam giới có thể mặc áo sơ mi, quần tây. Tránh những trang phục quá hở hang, lòe loẹt hoặc không phù hợp với không khí trang nghiêm của buổi lễ.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quan về lễ gia tiên gồm những gì cũng như trình tự lễ gia tiên nhà trai và nhà gái. Dù có những khác biệt nhỏ tùy theo vùng miền và phong tục gia đình nhưng nhìn chung, lễ gia tiên luôn mang ý nghĩa sâu sắc về lòng biết ơn với tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp cho cuộc sống hôn nhân.