Sính Lễ Cưới Gồm Những Gì? Mâm Sính Lễ Cưới Miền Bắc Và Miền Nam

Sính lễ cưới là một phần không thể thiếu trong phong tục cưới hỏi của người Việt, thể hiện sự trang trọng và thành ý của nhà trai đối với nhà gái. Tuy nhiên, mỗi vùng miền lại có cách chuẩn bị mâm sính lễ khác nhau, từ số lượng, lễ vật đến cách sắp xếp. Vậy sính lễ cưới gồm những gì, có điểm gì khác biệt giữa miền Bắc và miền Nam? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây để chuẩn bị lễ cưới trọn vẹn!

Sính lễ cưới là gì? Ý nghĩa sính lễ cưới trong văn hóa cưới hỏi

Xét về mặt ngôn ngữ, từ “sính lễ” bắt nguồn từ Hán Việt, gồm hai yếu tố: “sính” mang ý nghĩa kết thân, kết thông gia, còn “lễ” là vật phẩm, quà tặng mang tính nghi lễ. Như vậy, hiểu một cách đơn giản thì sính lễ chính là những lễ vật nhà trai mang sang nhà gái để thưa chuyện hôn nhân và xin cưới cô dâu một cách chính thức, danh chính ngôn thuận.

Trong phong tục cưới hỏi thời xưa, sau khi nhà trai chính thức ngỏ lời trong lễ dạm ngõ và được nhà gái đồng ý tác thành, gia đình cô dâu sẽ đưa ra những lễ vật mà họ mong muốn nhà trai chuẩn bị, thường gọi là thách cưới. Các sính lễ thường được đề cập đến có thể bao gồm trầu cau, rượu, trà thơm, bánh truyền thống, gà luộc, heo quay, tiền mừng cưới, cùng các món trang sức hoặc trang phục dành cho cô dâu tương lai.

Sính lễ cưới mang trong mình nhiều ý nghĩa về tinh thần và văn hóa sâu sắc:

• Thể hiện sự thành tâm và tôn trọng của nhà trai: Việc chuẩn bị sính lễ đầy đủ, chu đáo thể hiện lòng thành kính của nhà trai đối với cô dâu và gia đình cô. Đây cũng là lời cam kết cho một cuộc hôn nhân nghiêm túc, có trách nhiệm.
• Khẳng định mối quan hệ gắn kết giữa hai gia đình: Khi nhà gái nhận sính lễ, điều đó đồng nghĩa với việc họ chấp thuận cuộc hôn nhân này, đồng thời chính thức kết giao với nhà trai. Sính lễ là cầu nối để hai bên gia đình trở nên thân thiết hơn, trở thành thông gia.
• Gìn giữ phong tục truyền thống, thể hiện nét đẹp văn hóa dân tộc: Mỗi món lễ vật trong sính lễ đều mang biểu tượng riêng, gắn liền với tín ngưỡng và đời sống tinh thần của người Việt. Dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi, nhưng sính lễ cưới vẫn là phần không thể thiếu trong một đám cưới truyền thống, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa.
• Mang đến may mắn và sự suôn sẻ cho cuộc sống hôn nhân: Người xưa tin rằng việc chuẩn bị sính lễ đầy đủ, đúng nghi lễ sẽ giúp cuộc sống vợ chồng về sau gặp nhiều thuận lợi, con cháu đầy đàn, gia đình hòa thuận.

Mâm sính lễ cưới gồm những gì?

Tùy thuộc vào từng vùng miền cũng như điều kiện của từng gia đình, mâm sính lễ cưới sẽ có các lễ vật khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung, một mâm sính lễ đầy đủ thường bao gồm các thành phần cơ bản sau:

Trầu cau

Đây là lễ vật không thể thiếu trong các lễ cưới của người Việt bởi nó tượng trưng cho tình nghĩa vợ chồng keo sơn gắn bó. Lá trầu xanh, quả cau trắng khi ăn sẽ tạo nên sắc đỏ, màu sắc tượng trưng cho hạnh phúc viên mãn và sự nồng nàn.

Tiền nạp tài (tiền đen)

Tiền đen hay còn gọi là tiền thách cưới, thường được nhà trai chuẩn bị và đặt trong mâm trầu cau. Không chỉ mang ý nghĩa tượng trưng cho sự đồng thuận và nghiêm túc của nhà trai, tiền nạp tài còn là lời cảm ơn sâu sắc gửi đến gia đình nhà gái – những người đã sinh thành, dưỡng dục cô dâu đến ngày vu quy. Mức tiền nạp tài không cố định mà tùy thuộc vào điều kiện và sự thỏa thuận giữa hai bên.

Mâm trà, rượu và nến

Những lễ vật này sẽ được dùng để dâng lên bàn thờ tổ tiên trong ngày ăn hỏi, thể hiện sự kính trọng với bậc sinh thành và là lời mời ông bà cùng chứng giám cho mối lương duyên của cặp đôi. Nến đỏ được thắp lên trong lễ hỏi cũng là tín hiệu khởi đầu cho một chặng đường hôn nhân mới.

Mâm bánh

Tùy vào vùng miền, mâm bánh có thể là bánh cốm, bánh phu thê, bánh in hoặc bánh pía… Dù là loại bánh nào thì lễ vật trong mâm sính lễ cưới này là biểu tượng cho sự ngọt ngào, son sắc và mong ước cặp đôi luôn yêu thương nhau trọn vẹn như ngày đầu.

Mâm trái cây

Mâm trái cây thường bao gồm các loại quả tươi ngon như táo, xoài, nho, cam, mãng cầu… tượng trưng cho ước nguyện về một hôn nhân hòa hợp, sớm đơm hoa kết trái và con cháu đầy đàn. Ngoài ra, mâm này cũng được sử dụng để kính dâng tổ tiên, mong được chúc phúc và bảo hộ.

Mâm xôi gà

Một mâm xôi gấc đỏ au kèm theo gà luộc (thường là gà trống thiến) là lễ vật cầu chúc cho hạnh phúc đủ đầy, cuộc sống gia đình ấm êm, sung túc. Đây là sính lễ mang tính biểu trưng rất cao trong mỗi lễ hỏi.

Mâm lợn quay (hoặc heo sữa quay)

Đây là sính lễ phổ biến trong lễ hỏi tại nhiều địa phương, đặc biệt ở miền Bắc và miền Nam. Lợn quay mang ý nghĩa cầu mong sự sung túc, phát đạt, viên mãn, gia đình hưng thịnh.

Vàng cưới

Vàng cưới là món quà quý giá thể hiện sự trân trọng, chu toàn của nhà trai dành cho cô dâu. Bên cạnh đó, lễ vật này cũng mang ý nghĩa mong muốn cuộc sống hôn nhân của cô dâu chú rể đầy đủ, sung túc, giàu sang. Thông thường, một bộ vàng cưới sẽ gồm dây chuyền, vòng tay, bông tai và đặc biệt không thể thiếu một cặp nhẫn cưới.

Sự khác nhau giữa sính lễ đám cưới miền Nam và miền Bắc

Miền Nam xem số chẵn là biểu tượng của sự sung túc, viên mãn. Vì vậy, số lượng mâm quả thường là 4, 6, 8 hoặc có thể lên đến 10, 12 tùy điều kiện gia đình. Ngoài mâm quả, những chi tiết khác như bình hoa, lễ vật bày trên bàn gia tiên hay số lượng người nhà trai đi đón dâu cũng đều phải là số chẵn, thể hiện sự cân bằng, đủ đầy và hài hòa.

Trong khi đó, người miền Bắc lại có tư duy hoàn toàn ngược lại. Những số lẻ như 3, 5, 7, 9 hoặc 11 được tin là mang lại may mắn và thuận lợi, điều này xuất phát từ quan niệm văn hóa và ca dao dân gian như: “Quá tam ba bận”, “Năm lần bảy lượt”. Tuy chọn số lẻ cho mâm quả, nhưng người miền Bắc lại khéo léo cân bằng bằng cách chọn lễ vật bên trong là số chẵn, nhằm đảm bảo yếu tố “âm dương hài hòa”, vừa may mắn lại không thiếu sót. Trong thực tế, 5 và 7 mâm là những lựa chọn phổ biến, vừa đủ lễ nghĩa mà không quá phô trương.

Như vậy có thể thấy, sự khác biệt lớn nhất trong mâm sính lễ cưới miền Nam và miền Bắc là số lượng mâm quả, các lễ vật sẽ tương tự nhau.

Giải đáp những câu hỏi thường gặp về sính lễ cưới

• Tiền thách cưới bao nhiêu? Không có một con số thực tế về tiền thách cưới bao nhiêu là hợp lý. Bởi con số này sẽ có sự thay đổi linh hoạt tùy theo vùng miền, phong tục gia đình và sự thống nhất giữa hai bên. Với người miền Bắc, tục lệ tiền thách cưới (lễ đen) được đựng trong các phong bì với số lẻ (Ví dụ 15, 25 triệu đồng). Người miền Nam có xu hướng thách cưới bằng số chẵn (ví dụ: 10, 20, 30 triệu đồng). Nếu nhà trai có điều kiện kinh tế khá giả, có thể họ sẽ chủ động đưa ra một mức cao hơn để thể hiện sự chu đáo và trân trọng.
• Có bắt buộc phải có vàng cưới trong sính lễ không? Vàng cưới không phải là lễ vật bắt buộc trong sính lễ. Tùy vào vùng miền, điều kiện kinh tế và sự thỏa thuận giữa hai gia đình, việc có hay không có vàng cưới trong sính lễ có thể được điều chỉnh linh hoạt.

Như vậy, sính lễ cưới là một phần không thể thiếu, góp phần tạo nên nét đẹp văn hóa truyền thống trong ngày hỷ sự của người Việt. Mặc dù mâm sính lễ cưới của mỗi vùng miền có sự khác nhau nhưng đều là biểu tượng cho sự gắn kết, lời chúc phúc và lòng biết ơn sâu sắc. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sính lễ cưới gồm những gì và sự khác nhau giữa mâm sính lễ miền Bắc và miền Nam để chuẩn bị cho một ngày trọng đại thật trọn vẹn!